Antwoord op vragen over het sociaal domein

Voorwaarden voor bijstand

U heeft recht op bijstand als u aan alle voorwaarden voldoet. Die voorwaarden leest u hieronder. En ook wat er gebeurt als u niet meer aan alle voorwaarden voldoet.

Heeft u niet genoeg geld om van te leven? Volgens de wet is dat zo, als uw inkomen lager is dan de bijstandsnorm die voor u geldt. Bestaat er ook geen andere uitkering waarvan u geld kunt krijgen om van te leven? Dan heeft u recht op een bijstandsuitkering als u ook aan alle andere voorwaarden voldoet.

U heeft geen geld om van te leven
Dan heeft u recht op een hele bijstandsuitkering. Dat is het bedrag van de bijstandsnorm die voor u geldt. 

U heeft niet genoeg geld om van te leven 
Dan krijgt u een aanvullende bijstandsuitkering. Deze uitkering vult maandelijks uw inkomen aan tot het bedrag van de bijstandsnorm die voor u geldt.

Soms verlaagt de gemeente de bijstandsnorm
Bijvoorbeeld als u minder woonkosten heeft, omdat iemand anders uw huur of hypotheek betaalt. Of als er andere volwassenen in uw woning wonen, waarmee u de woonkosten kunt delen.

De gemeente verlaagt de bijstandsnorm soms ook als u net klaar bent met uw opleiding. Of als u daar om een andere reden net mee gestopt bent.

Verandert uw inkomen?
Dan bent u verplicht om dat aan de gemeente te laten weten.

Voor recht op bijstand moet u in Nederland wonen. En u moet voor het grootste deel ook echt in Nederland zijn. Bent u een langere periode in het buitenland? Dan heeft u na een tijdje geen recht meer op bijstand. Ook niet als u officieel wel in Nederland woont.

Vakantie
Als u een uitkering heeft, mag u wel op vakantie zonder dat uw uitkering stopt. Maar daar zijn regels voor. U mag bijvoorbeeld maar een paar weken per kalenderjaar naar het buitenland. Dat geldt trouwens ook als u om een andere reden dan vakantie naar het buitenland gaat. Meer over de vakantieregels leest u onder U gaat op vakantie.

Is uw partner in het buitenland?
Is uw partner voor een langere periode in het buitenland? Dan heeft hij of zij geen recht op bijstand. Ook niet als u zelf wel gewoon in Nederland bent en bijstand krijgt. Zelfs niet als u getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap heeft. Meer hierover leest u onder U of uw partner heeft geen recht op bijstand.

Bent u Nederlander? Dan heeft u recht op bijstand als u ook aan de andere Voorwaarden voldoet.

Bent u geen Nederlander?
Dan krijgt u door uw situatie soms toch dezelfde rechten als de Nederlanders. En dan heeft u dus misschien toch recht op bijstand. Meer hierover leest u onder Bijstand & nationaliteit.

Uw partner is geen Nederlander
Heeft u door uw situatie dezelfde rechten gekregen als de Nederlanders? Maar heeft uw partner dat niet? Dan heeft u misschien wel recht op bijstand en uw partner niet. Meer hierover leest u onder U of uw partner heeft geen recht op bijstand.

Heeft u te veel geld? Dan moet u daar volgens de wet voorlopig nog van leven. U heeft pas recht op bijstand als u niet meer te veel geld heeft. Oftewel, als u uw vermogen een stuk heeft ingeteerd.

Om recht te hebben op bijstand mag u wel wat geld hebben. In de tabel hieronder ziet u hoeveel u maximaal mag hebben in uw situatie.

Uw situatie 
Alleenstaande  € 7.575,00
Alleenstaande ouder  € 15.150,00
Gehuwden € 15.150,00

Heeft u een bijstandsuitkering en krijgt u een keer ergens anders geld van? Bijvoorbeeld een erfenis of loon dat u nog tegoed had? U bent verplicht om dat aan de gemeente te laten weten. Meer hierover leest u op Bijstand & financiële situatie.

Hoe bepaalt de gemeente hoeveel geld u heeft?
Als u een uitkering aanvraagt, bekijkt de gemeente hoeveel geld u heeft. Daarvoor berekent zij de totale waarde van uw geld en waardevolle spullen, bijvoorbeeld uw auto of uw caravan. Van die totale waarde trekt zij uw schulden af. De uitkomst is uw vermogen. Alleen schulden die u echt moet terugbetalen tellen mee. Een studieschuld hoort daar niet bij.

Heeft u een koopwoning? Daarvoor gelden andere regels.


Het geld van uw partner en kinderen
Als u een partner heeft telt zijn of haar geld ook mee. Ook als hij of zij geen recht heeft op bijstand. Of als hij of zij ergens anders woont.

Ook het geld van uw kinderen onder de 18 telt mee als zij bij u wonen. Bijvoorbeeld hun spaargeld. Wat zij zelf verdienen telt nooit mee.


Gaat u scheiden?
Dan berekent de gemeente uw geld waarschijnlijk pas nadat de scheiding helemaal geregeld is.

In sommige situaties heeft u normaal gesproken nooit recht op de algemene bijstand om van te leven. Dan bent u ‘uitgesloten van’ het recht op bijstand. Die situaties leest u hieronder.

Uw situatie

Uw recht op bijstand

U bent nog geen 18 jaar.

U heeft geen recht op bijstand. Ook niet op bijzondere bijstand.

U bent 18, 19 of 20 jaar en u bent opgenomen in een inrichting

U heeft geen recht op de algemene bijstand om van te leven. Maar misschien wel op bijzondere bijstand voor sommige noodzakelijke kosten.

U bent jonger dan 27 jaar en u kunt een opleiding volgen, maar doet dat niet.

Dan heeft u geen recht op de algemene bijstand om van te leven. Maar misschien wel op bijzondere bijstand voor sommige noodzakelijke kosten.

U bent jonger dan 27 jaar en u volgt een opleiding waarvoor u studiefinanciering kunt krijgen.

U heeft geen recht op bijstand. Ook niet op bijzondere bijstand.

U volgt een particuliere opleiding.

U heeft geen recht op bijstand. Ook niet op bijzondere bijstand.

U bent jonger dan 27 jaar. En uit uw gedrag blijkt duidelijk dat u uw arbeidsplicht en uw andere verplichtingen niet wilt nakomen.

U heeft geen recht op de algemene bijstand om van te leven. Maar misschien wel op bijzondere bijstand voor sommige noodzakelijke kosten.

U bent te lang in het buitenland volgens de regels.

U heeft geen recht op bijstand. Ook niet op bijzondere bijstand.

U staakt en daardoor heeft u minder of helemaal geen inkomsten.

U heeft geen recht op (meer) bijstand.
Heeft u al een uitkering die uw inkomsten aanvulde? Dan wordt die dus niet hoger.

U moet een schuld aflossen. En daarvoor wilt u bijstand aanvragen.

U heeft geen recht op (extra) bijstand om een schuld af te lossen. Maar u kunt daarvoor wel hulp vragen bij de afdeling Schuldhulpverlening bij de gemeente.

Heeft u al een uitkering? Dan blijft die hetzelfde. Ook als u daarmee uw schuld aflost.

U zit in de gevangenis. Of u zou daar eigenlijk moeten zitten. Bijvoorbeeld als u zich daar al had moeten melden. Of als u bent ontsnapt.

U heeft geen recht op bijstand. Ook niet op bijzondere bijstand.

U heeft onbetaald verlof opgenomen. En daardoor heeft u minder of helemaal geen inkomsten.

U heeft nu geen recht op (meer) bijstand.
Heeft u al een uitkering die uw inkomsten aanvulde? Dan wordt die dus niet hoger.
Misschien heeft u wel recht op bijzondere bijstand voor sommige noodzakelijke kosten.

 

Voldoet u niet meer aan alle voorwaarden? Dan heeft u geen recht meer op bijstand. En dan stopt uw uitkering.

  • U krijgt dan een brief van de gemeente, met het officiële besluit dat uw uitkering stopt. Daarin staat ook vanaf welke datum u geen uitkering meer krijgt, en waarom.

  • Of u krijgt een brief met het officiële besluit dat u al een tijdje geen recht meer heeft op bijstand. Daarin staat ook sinds welke datum dat zo is, en waarom. Heeft u na die datum nog wel uitkering gekregen? Dan had u daar dus geen recht meer op. En dan moet u dat aan de gemeente terugbetalen.

Lees ook